در آموزه‌های دینی و منطق فرزانگان، نقد و انتقاد، قدر و قداست ویژه‌ای دارد. اگر فرهنگ نقد کردن و نقد پذیرفتن، به درستی بیان شود وآداب نقد و ویژگی‌های ناقدان و مرزهای روا و ناروای انتقاد به روشنی ترسیم گردد، بسیاری از تنش‌ها و تشنج‌ها و کشمکش‌ها فروکش می‌کند و بسیاری از سستی‌ها و کاستی‌ها زمینه ظهور نمی‌یابند. اگر همگان به این باور برسند که: بالندگی فردی و توسعه و پیشرفت اجتماعی آنان به وسیله‌ی نقد دلسوزان و انتقاد تیزبینان رشد و شتاب بیش‌تری می‌یابد و هیچ‌کس بی نیاز از یادآوری و انتقاد دیگران نیست، فضای جامعه دگرگون می‌شود و انتقادها جای انتقام‌ها را می‌گیرند. بی گمان نقدی چنین باید که در چهارچوبی کاملاً منطقی، جامع، علمی و مبری از هرگونه خدشه‌ی شکلی و محتوایی صورت پذیرد. پرپیداست که باید همزمان و همچنان از ایجاد تشکیلات گسترده و فربهی سازمانی پرهیز کرد.
اطاق نقد سازنده (اُنس) ایجاد می‌شود. بر این اساس:
اُنس نهادی است مستقل، غیرسیاسی، غیردولتی و غیرانتفاعی متشکل از فرهیختگان و صاحب‌نظران حوزه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی علمی، فناوری و … که مبتنی بر اصل هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ناظر به وظیفه مردم نسبت به حکومت، بر نقدِ سازندة، به منظور ارائه‌ی راه‌حل‌های عملی کاهش شکاف وضع موجود ایران اسلامی با وضع آرمانی آن متمرکز می‌باشد.
در فرآیند تدوین و تصویب عبارت اطاق نقد سازنده (اُنس) به بنیاد آفرینش اُنس تغییر و تکامل پیدا کرد.
الف. اهداف بنیاد آفرینش اُنس
- ارتقاء وضع موجود ایران اسلامی جهت نیل به وضع آرمانی آن
- ایجاد و تحول دیدگاه و درک جامعه از مفاهیم و مصادیق امر به معروف و نهی از منکر
- گسترش تعاملات صاحب نظران و اندیشمندان دارای نقد سازنده
- هماهنگ‌سازی و افزایش نقش و تأثیر سمن‌ها، تشکل‌ها، انجمن‌ها و نهادهای علمی ـ پژوهشی کشور
ب. روش اجراي اهداف
- برقراری ارتباط مؤثر با سمن‌های فعال کشور در زمینه‌های مختلف
- شناسایی معتمدین و معنونین کشور در زمینه‌های مختلف و برقراری ارتباط با آن‌ها جهت مذاکره/ ارسال یا تحویل نقدنامه‌های مصوب شورا به مخاطبین
- تشکیل کروه‌های تخصصی از کارشناسان ارشد زیرمجموعه هیأت امنا، برای بررسی و تعیین موضوعات اولویت‌دار (کشور)
- تهیه نقدنامه‌های ناظر به منکرات و معروف‌های اولویت‌دار کشور
- برگزاری نشست‌های تخصصی، سمینارها و کنفرانس‌ها، همایش‌ها و کارگاه‌های علمی برای بررسی معروف و منکرهای کشور
- ایجاد کمیسیون‌های تخصصی در گرایش‌های مختلف و تعریف کارگروه‌های تخصصی ذیل آن‌ها
- انتشار محتوای الکترونیکی و چاپی به منظور ارایه نتایج پژوهش‌ها و مطالعات انتقادی
- تعریف و پذیرش پروژه‌های پژوهشی
فهرست مداخل اولیه پنجاه و سه گانه
- وضعیت بانک‌ها، بانکداری، مؤسسات مالی اعتباری، معوقات بانکی، نرخ سود سپرده‌ها، بهره‌بانکی و …
- وضعیت مالیات، قوانین مالیاتی، تخلفات مالیاتی، ممیزهای مالیاتی، فرارمالیاتی، مالیات ارزش‌افزوده، …
- وضعیت گمرک، واردات، صادرات، تعرفه‌ها، کالای قاچاق
- وضعیت بودجه، کسری بودجه، بودجه نفتی، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، بودجه جاری، عمرانی، تخصیص بودجه و …
- وضعیت تولید، تولید صنعتی، کشاورزی، دامپروری، نهاده‌های تولید، صنعتگران، کشاورزان و …
- وضعیت بورس، سهام شرکت‌ها، سهامداران، نهادهای سرمایه‌گذاری، …
- وضعیت خصوصی‌سازی، نحوه‌ی واگذاری‌ها، پس از خصوصی‌سازی،…
- وضعیت مسکن، ساخت و ساز، مدیریت شهری، شهرداری‌ها، بازار مسکن، انبوه‌سازی، مسکن مهر و بافت‌های فرسوده،…
- وضعیت معماری،طراحی و معماری اسلامی ـ ایرانی در دانشگاه، مسکن، ادارات، سازمان‌ها، زیباسازی شهر،….
- وضعیت تورم، رکود، رکود تورمی، ارزش پول ملی، پس‌انداز و …
- وضعیت ارز، برابری نرخ ارز، صرافی‌ها، تحریم، ذخایر ارزی و …
- وضعیت مناطق محروم، طبقات محروم، اختلاف درآمدی، فاصله طبقاتی و … درآمد، درآمد سرانه و…
- وضعیت مستمری‌بگیران، بازنشستگان، از کار افتادگان، کارگران،…
- وضعیت نظام اداری، بوروکراسی، شایسته‌سالاری، دولت الکترونیک، دورکاری، تورم نیروی انسانی و …
- وضعیت ورشکستگی، چک برگشتی، پرونده‌های قضایی، زندان، قوانین و مقررات و …
- وضعیت دارو، درمان، سلامت، بیماران، پزشکان، بیمارستان‌ها، بیمه،…
- وضعیت علم، فناوری، نخبگان، اختراعات، اکتشافات، فرار مغزها، تقلب پژوهش، ISI و …
- وضعیت بهره‌وری، کارایی، اثربخشی، … در سازمان‌های دولتی، شبه دولتی و …
- وضعیت آلودگی آب، هوا، خاک، صدا، فرسایش خاک، مراتع، جنگل‌ها، تجاوز به منابع طبیعی و …
- وضعیت محیط‌زیست، پسماندها، زباله‌ها، مواد شیمیایی، آلودگی مواد مصرفی و محصولات غذایی، مواد غیرقابل بازیافت،…
- وضعیت انقراض گونه‌های گیاهی، جانوری، ذخیره ژنی و …
- وضعیت کیفیت، کیفیت زندگی، کیفیت زندگی کاری، کیفیت محصولات و …
- وضعیت آموزش و پرورش، معلمین، اساتید، مدرسین و …
- وضعیت آموزش‌های عمومی و اخلاقی، مقررات و ضوابط شهری، رانندگی، تأثیر عامل انسانی در تصادفات،…
- وضعیت گردشگری، میراث فرهنگی، آثار ثبت شده ملی و جهانی، گردشگران، هتل، تسهیلات، روادید و …
- منابع آب، آب‌خیزداری، خشکسالی، سد، سدهای غیراقتصادی، قنات و …
- وضعیت مناطق جنگی، مین، مین‌روبی، تلفات جانی و نقص عضو، مرز، مرزبانی و …
- وضعیت جانبازان، آزادگان، ایثارگران، مفقودین، خانواده شهدا و …
- وضعیت اقوام، اقلیت‌ها و ادیان و مذاهب
- وضعیت حمل و نقل، راه‌های کشور، حمل و نقل عمومی، بنزین، مصرف بنزین، قیمت بنزین، گازوییل
- وضعیت احزاب، مشارکت مردمی، گروه‌های سیاسی، انتخابات، کمپین‌های تبلیغات، بودجه تبلیغات سیاسی، انتخابات و…
- وضعیت سوانح، حوادث طبیعی، تصادفات رانندگی و کارگاهی، بحران، مدیریت بحران و …
- وضعیت زنان، ورزش زنان، استقلال زنان، حقوق زنان و …
- وضعیت جمعیت، پراکندگی جمعیت، جمعیت سالخورده، جوان،…
- وضعیت مواد مخدر، موادفروشی، کمپ‌های ترک اعتیاد، پس از ترک، خانواده معتادین و …
- وضعیت اینترنت، بازی‌های کامپیوتری، قمار، آموزش در فضای مجازی،…
- وضعیت جرم وجنایت، قتل، دزدی، تجاوز به عنف، خیانت، دعوا، باج‌گیری، آدم‌ربایی و …
- وضعیت ازدواج، طلاق، مهریه، فرزندان طلاق،…
- وضعیت نظام‌وظیفه، خدمت سربازی، آموزش، معافیت، … فرار از سربازی و …
- وضعیت کتاب، نشر، چاپ، کتاب‌خوانی، مجلات، روزنامه‌ها، کتاب‌فروشی‌ها، کتابخانه‌ها، مؤلفین، مترجمین، …
- وضعیت هنر، هنرمندان، محصولات هنری، اماکن هنری، …
- وضعیت زبان فارسی، فارسی‌زبانان، آموزش زبان فارسی و آموزش زبان دوم و سوم و …
- وضعیت اختلاس، ارتشاء، ربا، تظاهر، دروغ، ریا، اعتقادات، ارزش‌ها و اخلاقیات،…
- وضعیت شهرها، روستاها، حومه‌نشینی‌شهرها، مهاجرت به شهر و …
- وضعیت مراسم مذهبی و آیینی، حسینیه‌ها، تکایا، مساجد،… بدعت‌ها،…
- وضعیت خانواده‌ها، روابط همسران، فرزندان، …
- وضعیت ایرانیان خارج از کشور، ظرفیت‌ها، امکان ورود و خروج و …
- وضعیت ورزش، ورزشکاران، فساد ورزش، دوپینگ، قراردادهای صوری، تبانی، شرط‌بندی،…
- وضعیت رسانه، برنامه‌های تلویزیونی، ماهواره،…
- وضعیت نهادهای نظامی، انتظامی، بودجه، امکانات، انحرافات، عملکردها و …
- وضعیت امنیتی، اطلاعاتی، عملکرد، انحرافات، اشتباهات و …
- وضعیت نظارتی، حراستی، سوءاستفاده‌ها، سهل‌انگاری‌ها، بی‌تدبیری،…
- وضعیت روابط فردی، پارتی‌بازی، منافع شخصی در امور سازمانی و …